Structurele aandacht van de Rijksoverheid voor de regio's is noodzakelijk voor de leefbaarheid in dorpen. De positieve waardering voor mooi wonen in de regio's weegt echter steeds minder op tegen de gegroeide verschillen in brede welvaart. Brede welvaart omvat alles wat mensen van waarde vinden: niet alleen het besteedbaar inkomen, maar bijvoorbeeld ook gezondheid, onderwijs, milieu en leefomgeving, sociale verbondenheid, persoonlijke ontplooiing en veiligheid.
Er zijn negatieve ontwikkelingen die elkaar versterken. Essentiële voorzieningen in de regio’s brokkelen gelijktijdig af: basisscholen gaan dicht, huisartspraktijken verdwijnen, winkels sluiten hun deuren, bushaltes worden opgeheven. Deze neerwaartse spiraal van verschraling heeft verstrekkende gevolgen voor het gemeenschapsleven in een regio. De leefbaarheid van dorpen, buurten en gemeenschappen komt onder druk te staan. In verschillende delen van het land ervaren bewoners, bedrijven en instanties nu een grote afstand met het Rijk.
Het bestaan van dergelijke onwenselijke verschillen in regionale brede welvaart vormde voor drie onafhankelijke adviesraden aanleiding om hierover gezamenlijk te adviseren: de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli), de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) en de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB).
Een voorwaarde is te blijven investeren in de brede welvaart in het hele land. Samenwerkende partijen in de regio’s moeten een ‘kansenagenda’ maken voor de ontwikkeling van brede welvaart voor de lange termijn. Zij bepalen gezamenlijk inhoudelijke prioriteiten voor langjarige en substantiële programma’s voor regionale ontwikkeling op basis van regiospecifieke kansen, behoeften en opgaven. Een blijvende verbinding van het Rijk met de regio's kan een hefboom zijn voor de regionale ontwikkeling.
Lees meer in Advies Elke regio telt
Raad voor de leefomgeving en infrastructuur
Raad voor Volksgezondheid & Samenleving
Raad voor het Openbaar Bestuur
Maart 2023