Zorg voor Doy is een film over leefbaarheid in onze regio die het kijken waard is. Over zorgen voor elkaar, vanuit respect en naastenliefde, van generatie op generatie. In een Nederland dat zijn agrarisch erfgoed wil behouden én op zoek is naar nieuwe woonvormen.
Inspiratiesessie
De filmmakers organiseerden op donderdag 6 oktober samen met de Vereniging Kleine Kernen en Leefbaarheid in de dorpen een inspiratiesessie in het Pieter Beughelhuis in Veghel. Een mooie club betrokken inwoners, initiatiefnemers en afvaardigingen van dorpsraden en buurtteams kregen deze sessie scènes uit de film te zien. Bekijk via deze video hoe de bijeenkomst eruit zag.
Opening tot gesprek
De filmscènes waren openingen tot mooie gesprekken over leefbaarheid, mantelzorg en nieuwe woonvormen. Thema’s die behoorlijk leven onder de deelnemers. Aan de hand van stellingen en verschillende interactieve werksessies ontstonden gesprekken en discussies. Moet - met het oog op de toekomst - een alternatief worden gevonden voor mantelzorgers bijvoorbeeld? Kun je in een steeds individualistischer wordende samenleving minder van je buurt- of dorpsgenoten verwachten dan vroeger? Zou het, net zoals het nu normaal is dat jongvolwassenen uit huis gaan, ook normaal moeten worden voor ouderen om in een ander (kleiner) huis te gaan wonen? Het zijn thema’s die iedereen, oud en jong, raken. De uitkomsten van deze werksessies zijn onderaan terug te vinden.
Good practices
Iedere sessie werd aangevuld door een gastspreker, die eigen ervaringen met deze thema’s deelde. Vooral het verhaal van Ivonne van der Horst, die zich heeft vastgebeten in het initiatief Eigen Kweek in Langeboom, greep veel aanwezigen aan. Met een flink portie doorzettingsvermogen is veel mogelijk, zo bleek. Maar prettiger zou het zijn als initiatieven makkelijker worden omarmd, onder anderen door gemeenten.
In de pauze gingen, onder het genot van soep en broodjes, de gesprekken door en zochten de deelnemers elkaar op om kennis, ideeën en tips met elkaar uit te wisselen. Al met al was het een inspirerende bijeenkomst, met thema’s waar veel gemeenten, wijk- en buurtteams mee worstelen.
UITWERKING VAN DE SESSIE
LEEFBAARHEID – opstelling
Uitgangspunt: Wat is er nodig om een dorp leefbaar te maken? Als we de kerk als middelpunt maken (nog in gebruik voor diensten), wat staat dan dichtbij, en wat verderaf? Hoe staat alles met elkaar in verbinding?
Conclusie: je hoeft niet álles te hebben om leefbaar te zijn. Je hebt wel een actieve gemeenschap nodig, en er moeten ook jonge mensen (terug) komen of kunnen blijven.
MANTELZORG – world cafe sessie
Tafel 1: Huidige situatie: wat weten we nu over mantelzorg? Hoe ziet het er nu uit?
- Mantelzorger worden we allemaal wel op enig moment. We zorgen voor vader, moeder, zieke broer/zus.
- Mantelzorg en informele zorg versterken elkaar
- Er wordt snel een beroep gedaan op mantelzorg. Waar ligt de grens tussen betaalde zorg en mantelzorg?
- Een goede woon-zorgplek vinden!
- Zorg geven betekent minder tijd voor andere dingen zoals werk (ZZPer)
- Onze gemeente support mantelzorgwoningen door vergunningsvrij te laten bouwen
- Als mantelzorger ben je vaak ‘zorgregisseur’ om zorg voor laatste te regelen.
- Gebruik dorpsauto voor vervoer, dat kan prima en het ontlast de mantelzorger
- Waak voor ‘overkill’ aan zorg. (Mantelzorg, thuiszorg, Zonnebloem, Rode Kruis, Gehandicaptenzorg)
- Mantelzorg is kans op hulp moeten bieden op onverwachte tijden. Niet te combineren met een vaste baan.
Tafel 2: de ideale toekomst: hoe zou mantelzorg in de toekomst er uit moeten zien?
- Van positiviteit naar actief bewegen
- Van onnozelheid naar bewustwording
- Van individualisme naar solidariteit
- De kracht van de ‘grijze golf’ goed gaan benutten
- Van ‘beton’ naar ‘groen wonen’
- Leren delen; mensen in huis nemen
- Vroegtijdig beginnen met vooruit kijk; woonsituatie creëren waarbinnen mantelzorg georganiseerd/ingekocht kan worden
- Van marktwerking naar ‘gezond milieu economie’
- Van ‘dat kan niet’ naar dat kan wel’
- Ouder worden in een omgeving met voorzieningen
- Van solistisch wonen naar samen wonen (jong en oud)
Tafel 3: gezamenlijke mentaliteitsverandering: wat moet er gebeuren om verandering teweeg te brengen?
- Wat is er beschikbaar? Maak lijst met mogelijkheden
- De angst voorbij!
- Maak het niet te groot
- Regisseur/coördinator van zorghulp of welzijnsvraag (tussenpersoon)
- Inzicht in organisaties en route waar zorghulp te vinden is
- Wat is precies nodig? Goed informeren naar wensen.
- Verandering via dorpsraad en of coöperatie
- Zelfde taal, minder drempels. Denken in wat mogelijk is.
- Creatief bijven denken
- PR via lokale kranten en SWO, KBO, Hobby center
- Luisteren!! Hoor het verhaal van die ander
Tafel 4: Voorzorgcirkels: hoe ziet jouw voorzorgcirkel er uit?
- Terugvallen op kinderen is echt niet meer vanzelfsprekend
- Echtgenoot, (schoon)familie, kinderen, broers/zussen, vrienden
- Buurvrouw/buurt
- Vrijwilligers professionals, zorgorganisaties
- CPO woonprojecten
- Toezeggen en uitvoeren zijn twee verschillende bedrijven
- Wederkerigheid is belangrijk
- Advies van buurtteam
NIEUWE WOONVORMEN – discussie in kleinere groepen
Uitgangspunt: Wat is de ideale situatie in 2050 als het om nieuwe woonvormen gaat? Wat is dan normaal, wat is dan anders dan nu?
- Levensloopbestendige woningen
- Kleinschalige , gemengde woonvormen (alle leeftijden/levensfasen, alleenstaande, jongeren, ouderen, gezinnen)
- Voorzieningen waar ontmoeten wordt gestimuleerd.
- Let op verschil tussen rijk en arm
- Toegankelijk
- Hofjes; huur met volledige regie waarbij eventuele zorg en ondersteuning makkelijk te organiseren is. (Zowel professionals als mantelzorg - tegen eenzaamheid)
- Nabije voorzieningen, winkels, ontmoeting, groen, Gezamenlijke mobiliteit
- Zelfstandig wonen als onderdeel van een kleine buurtgemeenschap met alle generaties waar ouderen een actieve bijdrage aan de gemeenschap kunnen leveren.
- Domotica
- Ouder/grote woningen onderverdelen in kleine ruimte voor jong en oud
- Combineren in floreren’
Tips
Tips voor bewoners die met plannen naar gemeente gaan:
- Blijf bij je plan: ‘Dit is ons plan en blijft ons plan’.
- 'Draagkracht creëren en vrede’
- Je moet de juiste toon en het juiste jargon weten/leren
- De gemeente wil altijd regie houden
- Er is niets zo eng voor een ambtenaar als een inwoner! (Getraind in het denken in problemen)
Tot slot:
Wat neem je mee na deze sessie:
Het woord ‘vrede’ - gemeente en maatschappelijke organisaties (welzijnswerkers, beleidsmedewerkers) ontbreken bij deze bijeenkomst - elkaars taal leren – mentaliteit; zorgen voor elkaar moet normaal worden onder jongeren - mooie nieuwe initiatieven gehoord - Langeboom; dat was een speciaal verhaal - niet alleen focus op nieuwe woonvormen voor ouderen maar ook voor jongeren - kennis en kunde delen met elkaar – mentaliteitsverandering: doorzetten! - onderschat de angst van de ambtenaar niet! - deze meeting gaf een prettig gevoel; ideeën en plannen herkend in discussie -veel mooie initiatieven die veel tijd en energie kosten; gaat dat allemaal lukken? - veel energie zichtbaar, er wordt nagedacht over meerdere generatie ipv alleen over ouderen - Yes we can! En SAMEN doorzetten.